Het gedrag van koeien wordt direct beïnvloed door de boxbedekking. Door middel van een zandligbox kan er meer natuurlijk gedrag vertoond worden en dit vermindert stress. Voor u als boer heeft dit als voordeel dat hierdoor de melkproductie verhoogd, terwijl een zandligbox in vele gevallen qua onderhoud juist goedkoper is!

Voordelen voor de koe

Gedrag

• Gedrag dat direct wordt beїnvloed door de boxbedekking zijn liggen, opstaan en staan. De ligtijden zijn een manier om het ligcomfort te meten. De ligtijd neemt toe bij zachte boxbedekkingen en is bij zand het hoogst (gemiddeld 12,4 uur). Dus minder staan! Wat een indicatie is voor het feit dat zand stress reduceert bij koeien.
• De mogelijkheid om meer natuurlijk gedrag te kunnen vertonen.

Klauwgezondheid

• Langer liggen leidt tot minder kreupelheden en sneller herstel. De belangrijkste oorzaak van kreupelheden bij koeien zijn zoolbloedingen. Zoolbloedingen ontstaan wanneer het zachte gedeelte van de hoorn beschadigd is en er niet meer normaal hoorn kan worden gevormd. Het voorkomen van zoolbloedingen is gecorreleerd met de ligtijd. Bij lage ligtijden komen er meer zoolbloedingen voor.
• In tegenstelling tot andere boxbedekkingen verandert bij zand het eet- en liggedrag van de kreupele koe niet. Zand vormt zich naar het lichaam van de koe, zodat de koe druk kan tegengaan door het veranderen van haar lichaamspositie. Dit komt ten goede aan het genezingsproces, net als de grotere bloedstroom door het lichaam en het onveranderde eetgedrag.
• Koeien zijn schoon en hebben geen kale hakken.

Uiergezondheid

• Ook vanuit bacteriologisch oogpunt is zand het beste! Zand bevat de minste bacteriën ten opzichte van andere boxbedekkingen. Daarnaast heeft zand een ongunstige pH en koolstof- en stikstofgehalte. De hoeveelheid bacteriën in de boxbedekking is gecorreleerd met de hoeveelheid bacteriën op de speenpunten. Hoe ‘schoner’ de boxbedekking, hoe ‘schoner’ de speenpunten van de koe. De kans op mastitis veroorzaakt door omgevingsbacteriën (streptococcen en coliformen) is hierdoor kleiner. 

Voordelen voor de boer

Productie

• Bij langere ligtijden herkauwt een koe meer en gaat er meer bloed door het uier. Elk uur langer liggen levert 0,5 tot 1 kg melk per dag meer op.

Kosten

• Zand is goedkoop en zandligboxen zijn minder duur dan matrasligboxen. Zandligboxen hoeven minder vaak worden ingestrooid en worden bovendien mechanisch ingestrooid. Dat vergt minder tijd en scheelt arbeidskosten.

Gezondheid

• Betere klauwgezondheid door minder kreupelheden en sneller herstel. Het percentage kreupelheden ligt 42% lager dan bij matrasligboxen.
• Minder mastitis door een ongunstig milieu voor bacteriën en een lager celgetal. Het mastitispercentage ligt met 16,70% onder het landelijk gemiddelde van 25%.
• Zwakke koeien krijgen de rust die ze nodig hebben.
• Al deze factoren zorgen ervoor dat uw koeien langer mee gaan!

Arbeidsvreugde

• Nog meer lol in je werk, door minder ziekteproblemen en betere tochtigheidswaarneming. 

Nadelen

• De eerste paar dagen zal de veestapel moeten wennen aan het nieuwe systeem; dit nadeel geldt echter voor alle nieuwe stallen.
• Voor de veehouder kan het lastig zijn het zand van de mest te scheiden. Daarom is het toepassen van zand alleen interessant bij nieuwbouw, omdat dan rekening gehouden kan worden met het aanleggen van een bezinkput en dergelijke.
• Doordat het zand geautomatiseerd ingestrooid moet worden is er wel een investering in een zandstrooier nodig. Door de diepe boxen is er echter wel minder beton nodig.
• Voor de verwerking van zand is een bezinkput noodzakelijk. Deze dient 3 à 4 keer per jaar leeggeschept te worden door een kraan. Het zand kan over het land gestrooid worden omdat het ook nog veel meststoffen bevat.

Enkele interessante boeken uit de koesignalen reeks over dit onderwerp: